Martinus Niewindt

Di Wikipedia, e ensiklopedia liber
E artíkulo aki ta skirbí na papiamentu. Lo ta apresiá si por mantené e artíkulo aki na estilo di papiamentu.

Martinus Niewindt
Pais di nashonalidatReino Hulandes Editá
Nòmber di dilantiMartinus, Joannes Editá
FamNiewindt Editá
Fecha di nasementu17 mei 1796 Editá
Fecha di fayesimentu12 yanüari 1860 Editá
Okupashonsaserdote katóliko, obispo katóliko Editá
Funshonobispo titular, vikario apostóliko Editá
ReligionIglesia katóliko Editá
KonsagradóCornelis van Wijckerslooth, Johannes van Hooydonk, Johannes Zwijsen Editá

Martinus Joannes Niewindt (n. 17 di mei 1796 na Amsterdam - f. 12 di yanüari 1860 na Willemstad) tabata un religioso hulandes di Iglesia katóliko i e promé vikario apostóliko di Kòrsou i Dependensianan. E ta rekonosí komo fundadó di e sivilisashon di e poblashon katóliko kurasoleño i fundadó di e enseñansa katóliko den obispado di Willemstad.

Biografia[editá | editá fuente]

Despues di kaba skol sekundario Niewindt a studia na seminario na Warmond. Na 1819 el a risibí su diakonado i a wòrdu ordená komo saserdote na Münster (Alemania). Entre 1819 i 1824 e tabata kopastor na e "Misa franses" na Amsterdam.

Na 1824 e Kongregashon pa Evangelisashon di Pueblonan (Congregatio pro Gentium Evangelisatione) ta apuntá Niewindt komo prefekto apostóliko na Kòrsou, inisialmente pa sinku aña. Banda di fungi komo pastor di Misa Santa Ana na Otrobanda e tambe tabata sirbi e islanan Aruba i Boneiru, ku na e momentu ei no tabatin pastor. Ora e prefektura apostóliko a keda konvertí den un vikariato apostóliko dia 20 di sèptèmber 1842, Niewindt a wòrdu nombrá vikario i obispo titular di Chytri. Su konsagrashon obispal a tuma lugá na aña 1843. Niewindt a okupá e posishon te su morto na 1860.

Durante 36 aña Niewindt a dediká su labor, pa medio di organisa konstrukshon di un ret di pueblonan, na trese religion i enseñansa serka e poblashon di e Islanan ABC i mas lat e islanan Saba, Sint Maarten i Sint Eustatius tambe. Lugánan ku a lanta na Kòrsou tabata entre otro Montaña i Sta Rosa na Bandariba i Barber, Westpunt i Sint Willibrordus na Bandabou.[1] Despues di a establesé e parokianan tabata konstruí misanan na puntonan taktiko; siguí pa konstrukshon di skolnan banda di e misanan. Niewindt tabata konsidera enseñansa e paso preparatorio pa emansipashon. Na 1842 el a introdusí e kongregashon hulandes di sùrnan di Roosendaal, e promé sùrnan pa yega na e islanan. Tambe el a organisa sùrnan-enfermero pa hospital i kasnan di kuido di lepra i malesa mental. Na Willemstad e ta kuminsa un kas pa huerfano, ku despues ta muda pa Habaai. E kantidat di katóliko riba e seis isla a krese di un par di shen kreyente na 1824 te ront di 25.000 na 1860.[2]

Niewindt tabata importante pa e desaroyo di papiamentu, entre otro, pa su tradukshon i publikashon di e Catecismo Corticu i otro tekstonan religioso na papiamentu.[3]

Niewindt a wòrdu kondekorá na 1842 komo kabayero (ridder) den Orden di Leon Hulandes.[4] Na San Nicolas (Aruba) i Kralendijk (Boneiru) a dediká un kaya na su nòmber i na Kòrsou tantu un skol basiko komo un kaya den bario di Otrobanda.

Estatua[editá | editá fuente]

Dia 29 di sèptèmber 1927 riba plasa di Basilika Santa Ana a develá un estatua di Niewindt. E estatua ta 2 meter altu, traha di marmer italiano pa Leone Tommasi. Riba e piedestal tin e eskudo di Niewindt ku e lema Domine, non recuso laborem. Heer, ik weiger den arbeid niet. Otro tekstonan ta (dilanti) Martinus Joannes Niewindt, 1796 — 1824 - f 1860, Eerste Apostolisch Vicaris van Curacao.; (na banda) Den Strijder voor Recht en Deugd i Den Beschermer en Leider van zijn Volk; (patras) Hulde van het Katholieke Volk van Curaçao.[5]

Mira tambe[editá | editá fuente]