Usuario:Caribiana/Sandbox/Canashito

 E articulo aki ta uza ortografia di Papiamento. Lo aprecia si por mantene e articulo aki na estilo di Papiamento.

Canashito
luga di  Aruba
Division administrativo
Pais	Aruba
region	Santa Cruz

Canashito, antes tambe conoci como Canachito,[1] Cornachiti[2] òf Carachito,[3] ta un bario na Aruba, situa riba un elevacion di piedra di calki den region di Santa Cruz, cerca di Hooiberg. E elevacion ta midi 72.o m riba nivel di lama.

Canashito, tambe konosí komo Canachito,[1] Cornachiti[2] òf Carachito,[3] ta situá den tera riba un afloramentu di piedra di kalki,[4] serka di Hooiberg, na Santa Cruz, Aruba,[5][6] midiendo 63.2 meter (207 pia) na elevashon riba nivel di laman.[7] Ta pensa ku e toponimo aki Canashito tin un posibel orígen amerindio.[8][9] E afloramentu di piedra di kalki aki ta di nifikashon komo un sitio notabel di periodo Arkaiko.[10] E sero tin un haltura di 72.0 m.

De grond bestaat uit oude kalksteen.

Nomber

E origen di e nomber Canashito no por wordo determina precies. Den transkurso di tempo e nomber tabatin tambe diferente variante: Canarchiti, Canachito i Canashito. Riba mapa di Van Raders (1794-1868) el a aparece caba como Sero Canarchiti, mientras Canashito ta data for di 1912 riba mapa di Werbata.

Historia

• Cochinilleteelt

Ora ku gobièrnu hulandes kier a introdusí kultivo di e insekto kochineal riba e Islanan ABC, a lanta un plantashon di gobièrnu, tumando 21.54 hectar di tereno riba kua a planta e kaktusnan nopal. Sinembargo, e kultivo tabata un fiasko i e terenonan a wòrdu transferí pa Iglesia Protestant na 1857.

• Protestantse kerk

Pastor Nicolaas A. Kuiperi (1858–1871)

Ruin at Canashito 18

cas Canashito 18. E murayanan interior di e cas aki ta forma parti di e muraya di misa Protestant, cu a wordo funda na 1860 pa Rev. Kuiperi na Canashito. Antes e tabata un magazijn di gobierno. Dia 1 di febrüari 1879, durante e bringamentu entre katólikonan i protestantnan, nan a sende e misa na kandela. Despues di e rekonstrukshon, e misa a sirbi te na 1899 ora ku e misa protestant na Piedra Plat a wòrdu poné den uso. E misa bieu na Canashito despues a worde bendi door di Richr.rd Eman cu Fransico Tromp, kende su famia ta biba den e cas te ainda. Riba e kurá ainda por mira restunan di e fundeshinan di e misa. Tin un santana trinta meter leu. No a sobra muchu di e diesdos keldernan. El a bira mas un hardin di kaktus.

E excavacion di santo riba e sitio di Fetchi Croes oost di sero Canashito a expone un laaf arkeologico, cual, manera senjor W. van de. Mark a deskubrí, preserámika ta. E restunan di India, desperdisio di kaska, hèrmèntnan di piedra no ta kontené alfarero ainda, pues nan ta antikuá. cu e indjannan no tabata sa ainda con pa traha ceramica. E tempo aki ta wordo poni, segun cronologia arkeologico Venezolano, te cu 3.000 aña pasa. Esaki ta den kontraste ku e asentamentunan indjan di Santa Cruz, Savaneta, Tanki Flip i Tanki Leendert.

Un buraku na e parti nort di Seru Canashito ta kontené vários dibuho indio, di kua e nifikashon ainda no ta konosí. Un ta pensa riba representashonnan sagrado simbóliko, tambe pasobra kavidatnan di baranka semper tabatin algu sagrado pa e hendenan primitivo aki. Canashito ta histórikamente importante pasobra na 1860 un misa protestant a wòrdu establesé einan dor di Reverendo Kuiperi, ku a wòrdu kimá na 1879. E misa aki tabata e predesesor di e misa di Piedra Plat, ku a wòrdu konstruí na 1899. E cas di famia Tromp na Canashito ainda ta contene restonan di e muraya y vloer di misa bieu. Na parti wèst di dje ainda tin un santana chikitu ku un muraya den estado di deterioro. Na 1906 Jacoba Croes a wordo dera eynan. Na parti ost, bou di e palunan di tamarijn, ainda tin tras di un kas anterior ku un pos i un banki di bebementu di piedra di e tempu ku Canashito tabata un plantashi ainda. alrededor di 1800.

• Steengroeverij

E compania di gobierno cu ta kibra piedra semper tabata un negoshi importante pasobra tur e piedranan pa e camindanan ta wordo suministra aki. E proyecto pa e grand boulevard pa Malmok lo rekeri hopi di e compania aki. Aki e piedranan mas grandi tambe ta wordo mescla cu asfalt. Terwijl aan dc ene kant deze afgegraven heugels, verwerkt tot steenslag, meehelpen aan de economische uitbouw van Aruba, wordt aan de andere kant het natuurschoon van dit gebied onherstelbare schade toegebracht.

• Bioarcheologia

Riba e seru ku ta hiba na e entrada habrí, arkeólogonan a deskubrí restunan di kuminda di kaska, indikando aktividat humano di pasado den e área. Adishonalmente, bou di e abri, sinku entiero humano a wòrdu deskubrí.[5] Pa loke ta variabilidad humano, un di e individuonan descubri no tabata nativo di Aruba. E persona aki a sigui un dieta distintamente diferente compara cu e otro individuonan, kendenan tur tabata Arubiano. E resultado aki ta sugerí ku migrashon i interkambio kultural tabata komponentenan integral di práktikanan kultural bou di e indjannan arkaiko aki for di un periodo trempan.[18] Análisisnan di grano di zeta for di sitionan di Edat Arkaiko na Aruba, inkluyendo Malmok, a indiká e presensia di maishi, kokoyam, maniok, marunguey i batata dushi den muestranan di Aruba.[19]

Datashon di radiokarbon di un di e skeletnan a duna un fecha korespondiente na e periodo di 1960 ±65 BP, òf kal. AD 83-394, dunando bista riba e liña di tempu históriko di aktividat humano na e sitio di Canashito. E resultadonan na e sitio arkeológiko aki ta kontribuí na e komprondementu di e nifikashon kultural i históriko di e region durante e Era Arkaiko.[5]

Fuente, nota i/òf referensia

Riba e mapa di Werbata e ser ta aparesé ku un haltura di 63.2 m, pero riba e GBKA di 1990 ku un haltura di 72.0 m E nòmber Canashito no por wòrdu determiná presis i a pasa dor di vários korupshon den transkurso di tempu: Canarchiti, Canachito i Canashito. Ora ku gobièrnu hulandes kier a introdusí kultivo di e insekto kochineal riba e Islanan ABC, a lanta un plantashon di gobièrnu, tumando 21.54 hectar di tereno riba kua a planta e kaktusnan nopal. Sinembargo, e kultivo tabata un fiasko i e terenonan a wòrdu transferí pa Iglesia Protestant na 1857. Tin un kueba den e seru, ku ta kontené un pisina di awa. E seru ta wòrdu kobá dor di un trituradó di piedra.

Een heel andere naam is Canashitu, nu een berg — althans nog, want de berg wordt afgegraven —, maar in de vorige eeuw de naam van een gouvernementsetablissement of -plantage, waar de nopalcactus werd gekweekt. De nopalcactus was- de plant waar het cochenille-insect op leefde en van dit insect werd een verfstof gemaakt. De kweek van cochenille is. economisch belangrijk geweest voor ons eiland, maar verdween toen synthetische verfstoffen werden uitgedacht. Zo op het eerste gezicht, lijkt Canashitu Indiaans of verbasterd Indiaans. In hoeverre dit juist is, valt niet meer eenvoudig na te gaan, omdat onze kennis van het Indiaans verloren is gegaan. Maar nu bestaat er een brief van ds N. A. Kuipéri uit 1859 — ds Kuipéri is de eerste vaste predikant van Aruba geweest — waarin hij schrijft over '„het etablissement Canashitu, dit is Klein Kanaan". De vraag doet zich dan natuurlijk voor, of wij het woord mogelijk mogen afleiden uit Canan Chikitu, dit is Papiament voor Klein Kanaan. Ds Kuipéri zal wel redenen hebben gehad deze toelichting in zijn brief te geven. Zoals bekend heeft er aan de voet van de Qoinashitu een protestants kerkje gestaan; resten ervan zijn aan het eind van de weg naar de steenbrekerij nog te vinden. In 1879 is het kerkje afgebrand en later vervangen door dat van Piedia Plat. Protestantsen gebruiken graag bijbelse namen; er woonden blijkens de gegevens van ds Kuipéri toen wel een tweehonderd pratestanten gebruiken graag bijbelse namen; er voor de weekends notabele Arubanen die daar een buitenhuis hadden. Mogelijk hebben die het rustige, vreedzame pi Klein Kanaan genoemd. Overigens lang voor hun kerkje er gebouwd werd.

 E articulo aki ta uza ortografia di Papiamento. Lo aprecia si por mantene e articulo aki na estilo di Papiamento.

Canashito, conoci den pasado como Cornachiti òf Carachito,[2], ta un luga na Aruba, den region di Santa Cruz. E ta un sero di 70 meter haltu, situá mas o ménos meymey di e isla, ku bista riba Santa Martha den zuidwest, Seroe Biento y Hooiberg panort y Santa Cruz den zuidoost.

Na e banda zuid di e sero a ser deshaci di su vegetacion como e Aruban BeeiiieN ta excavando y extrayendo material pa construccion di caminda for di e banda ey. NV ARubaanse Wegenbouw Mij.

E ta situa meymey di e isla den cercania di Hooberg y tin e sero di Canashito, un elevacion di 63.2 meter riba nivel di laman. E tereno ta di kalki y unda e diferente capanan di piedra ta visibel na e superficie. E structura aki ta significante como un sitio notable di e periodo archaico. E nomber Ta ser considera posibel cu e nomber Canashito ta di origen indjan.

Canashito is een steengroeve, mina di piedra, in Hooiberg in de regio Santa Cruz van Aruba.[1][2]

Sero di Canashito

Aki ta situa e Sero di Canashito. E sero tin un haltura di 70 meter.

• huntu cu malmok a luga unda e prome excavations of indians a tuma lugar, e prome indjannan ront anno domini.
• steengroeve
• 1955: steenlaagbedrijf van ht gouvernement te Canashito
• cuebanan i rotstekeningen
• cochinelle-teelt - cultivacion di cochiniya
• kerki protestant

Canashito ta un seru, di 70 meter haltu, situá mas o ménos den sentro di Aruba, ku bista riba Ganta Martha, na nort Seroe Bientoe i Hoojberg, na surost di Santa Cruz. E banda sur di Seroe Canashito a ser deshaci di su vegetacion pasobra e Aruban BeeiiieN ta extrayendo material pa construccion di caminda for di e banda ey Canashito is a mountain, 70 meters high, situated approximately in the center of Aruba, facing southwest Ganta Martha, to the north Seroe Bientoe and Hoojberg, to southeast the village of Santa Cruz. The south side of Seroe Canashito is stripped of its vegetation because the Aruban BeeiiieN is extracting materials for roadbuilding from that side (see drawing #1).

North slope of this limestone terrace. I chose this among the many Neo-Indian sites of Aruba for two of its outstanding features. Good skeletal material has been collected from the caves near its summit (Tacoma, 1959), and these caves contain some of the best of the celebrated and mysterious rock paintings of these islands (Hummelinck, 1953, 1957). One of these, probably depicting a pregnant woman, is reproduced as Figure la. (There is, of course, no reason to assume that the rock drawings are contemporaneous with the shells; Van Heekeren (1960), in fact, suspects that they were fashioned by MesoIndians and venerated by later inhabitants.) Shells occur at all levels of the slope, but are concentrated by gravity at the base in an inhomogeneous deposit. Sherds of a coarse, unornamented, grit-tempered pottery are common. Shell artifacts include the columellar points of Strombus gigas and the unperforated shell disc, made from the outer whorl of Melongena melongena, shown in Figure lb. Such unperforated shell discs are common on the islands; their function is unknown (Van Heekeren, 1960: 112

Historia

Canashito ta un di luganan mas remarcabel na Aruba pa loke ta toca archeologia y historia.

Na 1852 a funda plantashi Canashito na Savaneta y a ricibi exencion di impuesto, pero tabata tin solamente 13 homber y 5 mucha homber trahando. Na 1867 un districto nobo a wordo establece y Commandeursbaai a bira un districto cu tabata consisti di e pueblo Savaneta cu mas cu 150 habitante.

NOTES In 1852 werd de plantage Canashito gesticht bij Savaneta en kreeg vrijstelling van belasting, maar er werkten slechts 13 mannen en 5 jongens. In 1867 werd een nieuwe districtsindeling ingesteld en werd Commandeursbaai een district bestaande uit het dorp Savaneta met ruim 150 inwoners.

Canashito, tambe konosí komo Cornachiti[1] òf Carachito,[2] ta situá paden riba un afloramentu di piedra kalkiano,[3] serka Hooiberg, na Santa Cruz, Aruba,[4][5] ku un altitut di 63.2 meter (207 ft) riba nivel di laman.[ 6] E topónimo Canashito ta ser pensa ku por tin orígen Amerindiano.[ 7] [8] E outcrop di piedra kalkis aki ta di importancia komo un sitio di periodo Arkaico notable. [ 9]

Canashito, also known as Cornachiti[1] or Carachito,[2] is located inland on a limestone outcrop,[3] near Hooiberg, in Santa Cruz, Aruba,[4][5] measuring 63.2 metres (207 ft) in elevation above sea level.[6] This toponym Canashito is thought to have possible Amerindian origin.[7][8] This limestone outcrop is of significance as a notable Archaic period site.[9]

Fuente, nota i/òf referensia

Category:Luga na Aruba