Persona hurídiko

Di Wikipedia, e ensiklopedia liber
Persona hurídiko
konsepto legal, legal fiction
Supkategoria dipersona hurídiko, organization Editá
Has causeincorporation Editá
Karakterisá pacorporate personhood, legal form Editá

Un persona hurídiko ta un término hurídiko pa un entidat òf organisashon ku ta tuma parti den komersio di un òf otro forma. E persona hurídiko tin derecho i obligashonnan mesun kos ku un persona natural. Kual ta nifiká ku un persona hurídiko por tin propiedat i debe, por sera un kontrakt, por inisiá un demanda den korte òf ser demandá.

Tipo[editá | editá fuente]

Ta eksistí dos tipo di persona hurídiko:

  • Entidat públiko: ta keda instituí pa medio di un akto ofisial di gobièrnu
  • Entidat privá: ta keda instituí dor di un òf mas persona natural of persona hurídiko pa medio di un akto notarial

Aspektonan[editá | editá fuente]

Ora ta trata di un persona hurídiko, tin kuater aspekto ku ta importante:

  • Ophetivo
  • Representashon
  • Poder di desishon
  • Responsabilidat

Ophetivo[editá | editá fuente]

Un persona hurídiko mester tin semper un ophetivo pa su eksistensha. Esaki ta enserá e motibu dikon a lanta e entidat. Esaki por ta entre otro: hasi ganashi a traves di komersio, representá òf atendé e interesnan di un grupo di persona natural òf hurídiko, òf realisá un tarea públiko.

Representashon[editá | editá fuente]

Ta solamente un persona natural por kue un pèn den su man i pone su firma bou di un kontrakt. Ta pa e motibu ei un persona hurídiko ta wòrdu lógikamente representá pa un òf mas persona natural. E persona òf personanan natural aki ta forma parti di e hunta di maneho di e entidat. E firma di e hunta di maneho òf e direktor ta konta tambe pa e firma di e persona hurídiko. Na Kámara di komersio por haña sa ken ta outorisá pa firma na nòmber di e entidat.

Poder di desishon[editá | editá fuente]

Esaki ta ‘’zeggenschap’’ na hulandes. E poder di desishon òf poder di voto mester wòrdu reglá di un òf otro manera den e kompania. Esaki ta wòrdu reglá den e statuto di e kompania òf pa lei. Tin un diferensha entre e persona natural ku por representá e entidat eifó i e persona òf órgano ku tin e poder di desishon di mas haltu.

Persona hurídiko Representá pa Poder di desishon
Munisipio Alkalde Konseho munisipal
Kompania E direktor di e kompania Akshonistanan
Asosiashon E presidente i e sekretaria Miembronan

Responsabilidat[editá | editá fuente]

Un persona hurídiko ta karga su mes responsabilidat pa aktonan di esnan ku ta dirigí. Un persona natural ku ta dirigí e entidat no ta responsabel pa e obligashonnan i e debenan di e entidat. Esaki por bira personalmente responsabel solamente na momentu ku un hues disidí den su veredikto ku tabatin mal maneho.

Formanan[editá | editá fuente]

Aki ta sigui un lista e tipo di entidatnan ku ta ser konsiderá un persona hurídiko:

Papiamentu Ulandes Ingles Spañó
Sosiedat kolektivo limitá Vennootschap onder firma General partnership Sociedad colectiva
Sosiedat komanditario Commanditaire vennootschap Limited Partnership Sociedad en comandita
Sosiedat privá Besloten vennootschap Limited company Sociedad privado
Sosiedat anónimo Naamloze vennootschap Joint-stock company Sociedad anónima
Fundashon Stichting Foundation Fundación
Asosiashon Coöperatie Cooperative Cooperativa