Gautama Buda

Parti di | Budismo ![]() |
---|---|
Pais di nashonalidat | Shakya ![]() |
Nòmber di dilanti | Siddharth ![]() |
Fam | Gautam ![]() |
Noble title | prince ![]() |
Fecha di nasementu | 1. millennium BCE ![]() |
Lugá di nasementu | Lumbini ![]() |
Fecha di fayesimentu | 1. millennium BCE ![]() |
Lugá di fayesimentu | Kushinagar ![]() |
Modo di muri | kousa natural ![]() |
Tata | Śuddhodana ![]() |
Mama | Maya ![]() |
Ruman(nan) | Nanda, Sundari Nanda ![]() |
Kasá | Princess Yasodharā ![]() |
Yu | Rāhula ![]() |
Family | family of Gautama Buddha ![]() |
Dominio di idioma | Magadhi Prakrit, Pali, sanskrit ![]() |
Studiante di | Alara Kalama, Mah maudgalyana ![]() |
Honorific prefix | Tathāgata, lord, Bhagavan ![]() |
Religion | Budismo ![]() |
Canonization status | thaumaturge, avatar ![]() |
Iconographic symbol | physical characteristics of the Buddha ![]() |
Worshipped by | Budismo ![]() |
Had as last meal | mushroom, pork ![]() |
Movemento | Noble Eightfold Path, nirvana, dharma ![]() |
Siguí pa | Buddhist ![]() |
Ta remplasá | Kassapa Buddha ![]() |
Influencia pa | Dīpankara Buddha ![]() |
Evento notabel | Siddhārtha's farewell to Channa and Kanthaka ![]() |
Ta konmemorá | Tathāgata, Bhagavan ![]() |
Present in work | Tripitaka, Pom Poko ![]() |
Time period | Mahajanapada ![]() |
Mount | Kanthaka ![]() |
Status pa derecho di autor como creador | derecho di autor pa obra a caduca ![]() |
Etikèt na Stack Exchange | https://buddhism.stackexchange.com/tags/gautama-buddha ![]() |
Gautama Buda of Buda tabata un prins y figura religioso legendario naci den e antiguo ciudad di Lumbini, na India. E ta un figura religioso sagrado pa e budistanan y tambe pa e hindustanan. E fundado Dharma ta conoci como e prome Gran Iluminado pa budismo y e encarnacion di e dios Vishnu pa hinduismo.
Aunke ta existi hopi leyenda, ta considera cu e tabata un lider spiritual conoci como Siddhartha Gautama. El a biba den epoca di cambio cultural unda tabatin hopi atake riba e procedimento religioso tradicional na India. E religion Budista ta un di e religionnan mas grandi na mundo. E termino buda ta nifica ‘inteligente’ of ‘iluminado’ ta pa nombra tur e humanonan cu a haya e nirvana.
Nacimento
[editá | editá fuente]Su luga di nacimento tabata na Lumbini den e reino Kapilavatthu, un pueblo di Terai (actuamente Nepal) cu ta keda na e seronan di Himalaya. No tin fecha exacto di su nacemento. Segun expertonan, el a nace den aña 583 p.C. Su tata, Rey Suddhidana tabata un lider di un grupo yama Shakya. Segun un leyenda cu Reina Maya, mama di Siddhartha a soña un anochi cu el mira un olifanti cu shete cacho y cabes colo cora bahando fo’i shelo, drenta den su barica na banda drechi. Ocho sacerdote a splic'e cu su yiu ta bay ta un santo y ta bay alcansa e sabiduria perfecto. Despues el bay na su cura cu su sirvientenan. El a bay bou di un mata, colga su mes na un palo y mira shelo. Na e mesun momento aki, su yiu Siddartha a sali, naciendo for di e banda di su barica.
Ora Prins Siddartha tabata un tiki mas grandi, un homber religioso a propone cu e lo bira un militar poderoso of un docente religioso. El nace den un bida luhoso y proteha for di otro religion y di sufrimento.
Hubentud
[editá | editá fuente]Su prome aña como prins, Siddartha a trancuri completamente fo’i hende den tur actividad spiritual, semper el a biba cu su famianan. El a ricibi e miho educacion y formacion den su tempo. Siddartha a cuminsa sinti curiosidad pa conoce e bida mundano exterior y el a pidi su tata permiso p’e satisface su deseo. Su tata Suddhidana a accedi, pero pa e proteccion di su yiu, el a manda un orden pa despeha e cayanan pa tur vision malo p’e consenshi di su yiu.
Casamento
[editá | editá fuente]Na e edad 16 aña el a compromete na matrimonio cu su prima Yasodhara. Ora el a bira adulto, el a casa cu su prima y cerca na e edad 30 aña, el a haya un yiu homber Rahula cu ta nifica ‘obstaculo’ y ‘cadena’. Pa hopi tempo nan a cria su yiu na e palacio.

Abandono di hogar
[editá | editá fuente]E descubrimento di behes, enfermedad y morto tabata traumatico pa Siddhartha. El a haya sa cu e tambe ta bay sufri asina y su animo a bira tristo, el cuestiona su mes: ‘Con un hende por biba na paz y felicidad si esaki ta haci e bida desastroso’. E prins a wak un biaha un anacoreta(=retiro), un pastor medicante, el a sinti su mes hopi impresiona di nan caracter di trankilidad. El a dicidi di biba asina di un bida extremo ascetismo(=practica) bibando como pober. Siddhartha a biba como prins na e edad 29 aña. El a bandona su hogar lagando su casa y yiu atras. El a drenta e bida mundano cu cabes feita y un bisti di colo geel. Sin placa, ni bienestar, den buskeda di iluminacion.
Docente
[editá | editá fuente]Siddhartha a siña for di cuater diferente docente. El a siña dos les importante: prome, ascetismo extremo no ta conduci e liberacion total, sino un tiki mas y di dos, cu el a yega cierto instante cu ningun docente ta capaz di siña mas cu ne.

Siddhartha a dicidi di no sigui busca crecemento di sabiduria mas, sino paden den su mes. Tabatin dia cu e no tabata come y ni bebe, pasobra e tabata practicando su extremo ascetismo. E tabata suak, un par minuut despues di su morto.
El a scucha un docente siñando un mucha muhe con pa toca e cis (citer,zither) el a bis’e: ‘Si e waya ta fofo, e ora ey no ta zona bon, pero si e ta hopi ahusta, e lo kibra. E waya tin cu ta net bon p’asina e duna su musica y harmonia’. Na e momento ey Buda a compronde cu e caminda fisico di austeridad no ta e caminda perfecto pa alcansa liberacion. For di e dia ey el a encurasha hopi hende pa no tuma e paso extremo. El a yam'e ‘camindanan di medio’.
Morto
[editá | editá fuente]Ora Buda tabatin 80 aña el a bisa su amigonan y su prima Ananda cu e ta bay laga nan pronto. Na Kushinagara no hopi leu for di cas, el a come cuminda venenoso cu a causa un dolor inmenso y sacamento. Finalmente el a bay drumi bou di un pal’i mango y muri.