Jump to content

Tuatha Dé Danann

Di Wikipedia, e ensiklopedia liber
E artíkulo aki ta skirbí na papiamentu. Lo ta apresiá si por mantené e artíkulo aki na estilo di papiamentu.

E Tuatha Dé Danann manera ta representá den " Riders of the Sidhe" di John Duncan (1911).

E Tuatha Dé Danann (Irlandes: [ˈt̪ˠuə(hə) dʲeː ˈd̪ˠan̪ˠən̪ˠ], ku ta nifiká "e hendenan di e dios Danu"), tambe konosí pa e nòmber anterior Tuath Dé ("tribù di e diosnan"),[1] ta un rasa sobrenatural den mitologia irlandés. Take re ku hope danata representá diosnan di Irlanda gaeliko prekristiano.[2]

E Tuath Dé ta ser representá hopi bia komo rei, reina, druida, bardo, guerero, héroe, kurador i artesanonan ku tin poder sobrenatural. Nan ta biba den E Otro Mundu, pero nan ta interkambia ku hende i mundu humano. Nan ta asosiá ku e sídhe: tumba funerario antiguo prominente manera Brú na Bóinne, ku ta entrada pa reino di E Otro Mundu.[1][2] Nan rivalnan tradishonal ta e Fomorianonan (Fomoire), ku por representá e podernan destruktivo di naturalesa,[3][4] i ku e Tuath Dé a derotá den e Bataya di Mag Tuired. Miembronan prominente di e Tuath Dé ta inkluí e Dagda (e dios grandi); e Morrígan ("e gran reina" òf "reina fantasma"); Lugh; Nuada; Aengus;; Brigid; Manannan; Dian Cecht e kurandera; i Goibniu e herrero, un di e Trí Dé Dána ("tres diosnan di ofisio").[5] Varios di e Tuath Dé ta relashoná ku diosnan selta antiguo: Lugh ku Lugus, Brigit ku Brigantia, Nuada ku Nodons, Ogma ku Ogmios i Goibniu ku Gobannus.[1]

E tekstonan di e Edad Media tokante e Tuath Dé a ser skirbí dor di kristian. Tin biaha nan tabata splika e Tuath Dé komo angelnan kai ku no tabata ni kompletamente bon ni malbado,[6] òf hende di ántes ku a bira hopi hábil den magia, pero varios eskritor a rekonosé ku por lo ménos algun di nan tabata dios.[1] Algun di nan tin diferente nòmber, pero den e storianan hopi bia nan ta parse di ta diferente karakter. Originalmente, e nombernan aki probablemente tabata representa diferente aspekto di e mesun dios, mientras ku otronan tabata nombernan regional.[7]

E Tuath Dé eventualmente a bira e aes sídhe, e sídhe-folk òf "fée" di folklore despues.[8][9][10][11]