Jump to content

Gwoka

Di Wikipedia, e ensiklopedia liber
E artíkulo aki ta skirbí na papiamentu. Lo ta apresiá si por mantené e artíkulo aki na estilo di papiamentu.
Gwoka
Supkategoria dimusic of Guadeloupe, French Caribbean music Editá
Pais di orígenFransia Editá
Location of creationGuadelupe Editá
Intangible cultural heritage statusNational Inventory of Intangible Cultural Heritage in France, Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity Editá
Describi pa URLhttps://ich.unesco.org/en/RL/00991, https://ich.unesco.org/fr/RL/00991, https://ich.unesco.org/es/RL/00991 Editá
Gwoka di Guadeloupe.

Gwoka òf gwo ka ta un género musikal di Guadeloupe. E ta wòrdu toká prinsipalmente ku un tambú yamá “ka”, un famia di e instrumentonan di perkushon. E otro instrumentonan ta e chacha, un tipo di maraka.[1]

E diferente tamaño di e drumnan ta forma e base. Esun di mas grandi: e boula ta toka e ritmo sentral i esun di mas chikitu: e makè (òf markadó) ta marka e melodia i ta interkambiá ku e bailadónan, e kantante i e koronan; e últimonan ta wòrdu generalmente sigui pa e oudiensia durante presentashonnan públiko.

Kantikanan di gwoka ta generalmente gutural, nasal i duru, ounke nan por ta briante i suave (no kla). Nan por wòrdu kompañá pa harmonianan kresiente i melodianan relativamente kompleho.

Gwoka a nase durante e époka di sklabitut: e músika aki tin su orígen den e perpetuashon di músika afrikano dor di katibunan di e plantashonnan di ántes. E etimologia di e palabra ta wòrdu bisa di ta e deformashon krioyo 'gwo ka' di 'kuart gordo', e kapasidat usual di e barinan for di kua e katibunan tabata traha nan instrumentonan. Pues nos por kompará esaki ku otro músika karibense: bèlè martínikeño, rumba cubano, músika di rais haitiano, bomba portorikeño.

Pa katibunan, apesar di e prohibishon di e Kódigo Noir[1], músika tabata un medio di hui, skapa i di komunika, meskos ku e idioma krioyo di Guadeloupe. E músika aki, ku pa hopi tempu a wòrdu despresiá den sosiedat blanku, a sobrebibí e periodo postkolonial i a afirmá su mes komo e promé músika i baile di Guadeloupe te ora ku el a wòrdu inkluí na 2014 den e inventario di e Herensia Intangibel di Fransia den UNESCO.[2]