Jump to content

Literatura spaño di Romantismo

Di Wikipedia, e ensiklopedia liber
Literatura di Spaña
Edat media
Renasementu
Baroko
Romantisismo

Romantismo ta un movementu revolushonario den tur área di bida ku, den arte, ta kibra ku e skemanan establesé den Neoklasisismo, defendiendo fantasia, imaginashon i e forsanan irashonal di e spiritu. Neoklasisismo ta persistí ainda den algun outor, pero hopi, ku a kuminsá den e posishon neoklasisista di e tempu ei, a kombertí ávidamente na Romantismo , manera e Duke di Rivas òf José de Espronceda. Otronan, sinembargo, tabata romantikonan konvensí for di nan komienso.

E orígen di e término “Romantismo ” ta leu di ta kla, i e evolushon di e movementu ta kambia dependiendo di e pais. Den siglo 17 e ta aparesé kaba na Inglatera ku e nifikashon di “real.” Samuel Pepys (1633-1703) ta us’é den e sentido di “emoshonante” i “amoroso.” James Boswell (1740-1795) ta us’é pa deskribí e aparensia di Kòrsou. Romántiko ta aparesé komo un adjetivo genériko pa ekspresá “pashoná” i “emoshonal.” Na Alemania, sinembargo, e tabata wòrdu usá pa Johann Gottfried Herder komo un sinónimo pa “medieval”. E término romanhaft (novelesque) a wòrdu remplasá pa romantisch, ku konotashonnan mas emoshonal i pashoná. Na Fransia, Jean-Jacques Rousseau ta us’é den un deskripshon di Lago di Ginebra. Na 1798, e Dikshonario di e Akademia Franses ta inkluí e sentido natural i e sentido literario di romántiko. Na Spaña nos mester warda te 1805 pa haña e ekspreshon romanse. Durante e añanan 1814 i 1818, despues di kontroversianan susesivo, e términonan romanesko, romanesko, romanesko i romántiko a wòrdu usá, ainda ku indesishon.

E prekursornan di Romantismo, ku a plama den henter Oropa i Merka, ta Rousseau (1712-1778) i e dramaturgo aleman Goethe (1749-1832). Bou di influensia di e figuranan aki, romántikonan tabatin komo meta pa krea obranan ku tabata ménos perfekto i ménos regular, pero mas profundo i íntimo. Nan ta buska den e misterio i ta imponé e derechonan di sintimentu. Su lema ta libertad den tur aspecto di bida.

Romantismo na Spaña tabata lat i kòrtiku, mas intenso, ya ku e di dos mitar di siglo 19 tabata dominá pa Realismo, ku karakterístikanan antagóniko na literatura romántiko.

E artikulo aki ta un komienso. Bo ta wordu invita pa klik riba editá fuente pa añadi bo konosementu na e artikulo aki.