Padu Lampe

Di Wikipedia, e ensiklopedia liber
E articulo aki ta uza ortografia di Papiamento. Lo aprecia si por mantene e articulo aki na estilo di Papiamento.

Padu Lampe
hende
Sekso o géneromaskulino Editá
Pais di nashonalidatReino Hulandes Editá
Nòmber den idioma propioJuan Chabaya Lampe Editá
Nòmber di dilantiJuan Editá
FamLampe Editá
SeudónimoPadu del Caribe, Padú Lampe Editá
Fecha di nasementu26 aprel 1920 Editá
Lugá di nasementuAruba Editá
Fecha di fayesimentu28 novèmber 2019 Editá
Lugá di fayesimentuOranjestad Editá
Okupashonkompositor, poeta Editá
Instrumentoupright piano Editá
Record labelRCA Victor, Philips Records Editá
Artist files atFrick Art Reference Library Editá

Juan Chabaya Lampe, tambe conoci como Tata di Cultura, (☆ 26 di april 1920 na Aruba - † 28 di november 2019 na Oranjestad) ta un pianista, cantante, autor y pintor Arubano. El a bira popular den Antias Hulandes y den Caribe bou di su nomber artistico Padu del Caribe. Juan Chabaya Lampe a wordo yama door di su padushi y el a haya e nomber di cariño Padu.[1]

Biografia[editá | editá fuente]

Juan Chabaya Lampe a nace dia 26 di april 1920 como di dos yiu di Henri Everard Lampe y Ida Croes.[2] Padu a casa cu Daisy Croes na aña 1946. E tin un yiu cu yama Vivian Lampe y e tin dos nieto. Dia 28 di november 2019 Padú Lampe a fayece na su cas na Oranjestad na edad di 99 aña.

Desaroyo musical[editá | editá fuente]

Na e edad 9 aña Padu tabata tin hopi interes pa musica, pasobra el a lanta den un famia musical. Padu su tata Harry Lampe tawata tocado di piano y tawata lesa nota musical. E tata di Padu a forma un grupo chikito cu su rumannan. Zep Lampe (fluit), Olivier Lampe (violin), Wim Lampe tawata toca cuarta, wiri y piano. E famia Lampe tawata biba na Nassaustraat. Ora e famia tawata hunto, nan ta traha cantica y esey tawata hopi agradabel. Semper tawata tin hende ta para pafo pa scucha y ora nan caba di toca, nan tawata bati man pa duna e tocadonan mas smak pa sigui toca.

Ora Padu tawata chikito na un cas scuchando un bunita cantica di e piano y e ta scucha Rufo Wever toca e piano Padu cu su 8 aña y Rufo Wever cu su 11 aña hungando. Padu a bis’e: “ami tambe kier toca asina”. Esey tabata e nacimento den un amistad largo. Despues di piano cu el a siña caba Padu a cuminsa practica cuarta, violin, mandoline y klarinet. Despues di un tempo di les di piano, Padu a cuminsa haya poco poco su mesun ritmo y estilo.

Carera musical[editá | editá fuente]

For di e edad hoben di 16 aña, el a cuminsa toca pa publico. Padu a concentra riba su piano y compone musica cu e cuarta. Prome e melodia, compone musica riba e cuarta, despues practica riba e piano y pa ultimo e ta skirbi e texto. Asina e tawata hacie. El a demostra cu e por bon den otro ritmo manera merengue, dansa, bolero, mambo, twist rock y swing. Hunto cu Rufo Wever e tabata tin un compania di graba disco ‘Padu records’, cu tabata situa na Wilhelminastraat 33 (cas di Rufo) unda a graba un sin fin di composicion cual a ser documenta den un buki.[3]

Poco artista local no a bira hopi famoso manera Padu del Caribe, e tabata sumamente popular na Aruba y na Antia. Su composicion cu el a haya di su mesun estilo supremo cu ta hopi conoci na Antia Hulandes, Venezuela, Colombia, Merca y Hulanda.[4] Padu tabata kier semper pone e nomber di Aruba y su canticanan bira conoci, p’esey el a toca na Corsou, Bonaire, Caracas, Medellín, Maracaibo, San Juan, Santo Domingo, Havana, Miami, New York, Hulanda y Seattle.

Hunto cu Rufo Wever Padu a skirbi y saca e wals Aruba Dushi Tera na aña 1976, cu despues a bira oficialmente e himno nacional di Aruba. Pa tur e mamanan riba Dia di Mama, Padu a skirbi un cantica Pa ma. Pa su nieto chikito 'Erwin Anaya’. Padu a copia un cantica cu ta yama Sonrisa di un baby y el a skirbi e texto den tres idioma. Padu a haya e composicion un di su mas bunita trabou.

Autor[editá | editá fuente]

E ta autor di tres buki tocante filosofia y metafisica.

  • The 3rd Element (1960)
  • Harmoniology (1976)
  • Ciencia acercando e mundo spiritual? (1986)

Pintor[editá | editá fuente]

Lampe a yega di pinta hopi den su bida y como pintor autodidactico e tabata activo te na mas di 80 aña di edad. Na 1939 como hoben ela expone un cuadra na World Fair na New York. Gran parti di su obra ta pinta den estilo naïef-figurativo. Den presencia di Gobernador di Aruba y cu Biblioteca Nacional a haci acto di apertura di un exposicion exponiendo su cuadranan nobo. Tabata un apertura hopi formal, caminda Mirto Lacle a elabora riba e Doctorado di Padu. Curator di e exposicion, Stan Kuiperi (R.O.N) durante su discurso, a elabora riba e contenido di e coleccion di cuadronan nobo y riba e desaroyo di Padu Lampe como pintor.

Distincion y premio[editá | editá fuente]

  • Pa su contribucion cultural, Lampe a keda condecora como Cabayero ("Ridder") den Orden di Oranje-Nassau.
  • Na e edad 75 aña el a haya e Zilveren Anjer.
  • Lampe a ser honra cu e titulo como Doctor Honoris Causa na Maracaibo, Venezuela.

Premio Nacional Juan Chabaya Lampe[editá | editá fuente]

Minister Michelle Hooyboer Winklaar a introduci un premio cu lo wordo otorga cada 2 aña. E premio ta carga e nomber di e culturista mayor di Aruba, Padu del Caribe. Como reconocimento pa e persona Padu Lampe, un premio lo wordo otorga na e persona, grupo of instancia cu a destaca riba tereno di musica, literatura y arte como un premio di estimulo. E premio lo ta den forma di un suma atractivo. E prome premio a wordo otorga na Ryan Oduber.[5][6]

Busto[editá | editá fuente]

Julie Oduber a organisa cu 80 artista Arubiano, un homenahe na Padu na aña 2000 na Cas di Cultura. E fondonan recauda a sirbi como base pa crea e busto y a wordo amplifica cu e fondonan di Marcel Curiel cu ta omo di Raul Henriquez di Aruba Trading Company. E fondo a crea e busto y dia cu Mama di Cultura a haya su ceremonia di despedida na Cas di Cultura, Minister di Cultura, Ramon Lee a divulga e plan cu tin pa e plaza dilanti di e edificio, bira un plaza cu bustonan di e grandinan den cultura di Aruba.[7]